Kış Lastiği Özellikleri ile İlgili Yanlış Bilinenler ve Merak Edilenler

0

Ülkemiz gibi yazın günlük güneşlik yaşandığı kara kışın da en çetin haliyle kapıyı çaldığı coğrafyalarda tek tip oto lastikleriyle bir yıl geçirmek tehlikelidir. Kış lastiği özellikleri, yapıları gereği yazın ısınan zeminle kışın ıslak ve donuk olan zeminde aynı performansı gösteremezler. Bu nedenle bileşimlerinde kullanılan malzemelerin ve oluk adı verilen desenlerinin farklı mevsimlere göre optimize edilmesi, başka bir deyişle kışa ayrı yaza ayrı lastik üretilmesi gerekir. Çünkü yazın lastiğin ana maddesi olan kauçuk gevşer ve zemin de kuru olur.
Kışın ise kauçuk soğuktan sıkılaşır, sertleşir ve zemin de ıslak ya da buzlu olur. İşte bu mevsim farklılığı lastiğin yol tutuş kapasitesini etkileyen ana nedendir. Bu sebeple önerilen sürelerde kış lastiği uygulamasına geçmek oldukça önemlidir.
Kışın güvenli sürüşü sağlayan kış lastiği ne zaman takılır, neden önemlidir, 4 mevsim lastik kış lastiği yerine geçer mi gibi soruların cevapları ile birlikte kış lastiği hakkında yanlış bilinenleri bu yazımızda bulabilirsiniz.

Kış Lastiği Ne Zaman Takılır ve Uygulama Tarihleri Nedir?

Zorunlu kış lastiği takma tarihleri 1 Aralık 2020 tarihinden itibaren Aralık-Nisan ayları olarak belirlenmiştir. Havaların erken soğuması durumunda 1 Aralık tarihini beklemeden de kış lastiği takabilirsiniz.

Kış Lastiği Otomobillerde Zorunlu mu?

Kış lastiği uygulaması, şehirler arası yolcu ve yük taşıyan tüm araçlar için trafik güvenliğinin olumsuz etkilendiği 1 Aralık-1 Nisan tarihleri arasını kapsayan dört aylık süre boyunca zorunludur. Kış lastiği takma zorunluluğunun bitiş tarihi mevsim koşullarına bağlı olarak 1 ay uzatılabilir. Ülke sınırları içerisinde seyreden yabancı plakalı ticari araçlar için de zorunluluk vardır. Tüm araçlara mal ve can kaybını önlemek için kış lastiği önerilse de hususi araçlar için herhangi bir zorunluluk bulunmuyor. Fakat valilikler hava sıcaklıklarını göz önünde bulundurarak özel araçlar için de kış lastiğini zorunlu kılma yetkisine sahiptir.

Kış Lastiği Nasıl Anlaşılır?

ms-sistemi-nedir

RMA (Rubber Manufacturers Association) ve ASTM şartlarını sağlayan, üzerinde M+S veya kar tanesi sembolünü taşıyan lastikler, kış lastiği olarak kabul edilir.Bir lastiğin kış lastiği olup olmadığını anlamanın kolay yollarından bir diğeri de üzerindeki desenlere dikkatli bakmaktır. Yol tutuşunu artırmak için kış lastikleri genellikle sırt desen tasarımı ince lameli ve geniş bloklu olarak tasarlanır.

Kış Lastiği Yazın Neden Kullanılmaz?

Yazın kış lastiği kullanmak;

  • Fren mesafesinin uzamasına neden olur.
  • Keskin virajlarda kış lastiğinin yumuşak yanakları nedeniyle araç, beklenenden fazla yatar. Aracınız takla atmasına bile neden olabilir.
    Lastikler çabuk aşınır.
  • Mevsimine uygun lastik kullanmamak, yakıt tüketimini ve karbondioksit salınımını arttırır.

Kış Lastikleri Sadece Karda ve Buzda mı Kullanılır?

Genel kanı bu yönde olsa da sadece karda ve buzda kış lastiği kullanmak yanlıştır. Kış lastikleri +7 derecenin altında, ıslak ve kuru hava koşullarında performansı arttırır. Kuru yollardan kaygan yollara geçişte aracı yolda tutar, kayma ve kaza risklerini azaltır.

Kış Lastiği Yakıtı Kullanımını Artırır mı?

Kış lastikleri aracın gaza basıldığında ya da fren yapıldığında ani tepki vererek kaymasını önlerken bir parça aracı zorlarlar. Bu zorlama da yazın kullandığınız lastiklere göre biraz daha fazla yakıt harcanmasına neden olabilir. Ancak en iyi ihtimalle, kış lastiği kullanmayarak bir başka araca ya da kaldırıma çarpmanız çok daha fazla masrafa neden olacaktır.

Önden Çekişli Araçlarda Sadece Ön Tarafa Kış Lastiği Takılsa Olmaz mı?

Tek lastik değişimi doğru kabul edilmez. Aracın kaymasını ve savrulmasını önlemek için 4 lastik de aynı marka ve desende olmalıdır. Tek ya da iki lastik değiştirmenin zararlarını öğrenmek için Tek Lastik Değiştirmek Ne Kadar Doğru başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.

4×4 Araçlarda da Kıș Lastiği Gerekli mi?

4x4-araclarda-kis-lastigi
Çekiş güçleri daha fazla olan 4×4 araçların kalkışlardaki performansı daha güçlüdür. Fakat bu, buzlu yüzeylerde ve durma anlarında sorun yaşamayacakları anlamına gelmez. Bu yüzden evet, kış lastiği 4×4 araçlar için de gereklidir.

Kış Lastiğinin Ömrü Kaç Yıldır?

Kış lastiğinin ömrü, kullanıma ve markaların kalitesine göre değişiklik gösterir. Kullanım ömürleri genellikle 5 yıldır. Ülkemizdeki kış lastiği diş derinliği için yasal limit ise 1.6 mm’dir.
M+S Kış Lastiği Nedir?
“Kar lastiği” olarak da bilinen, hem fren hem de çekiş özelliği arttırılmış kış lastiğidir.

Lastik Hava Basıncı Kaç Olmalıdır?

Lastiklerin basıncının ideal düzeyde olması güvenli bir sürüşün olmazsa olmazlarındandır. Bu yüzden araç lastiklerinin basıncı ayda bir ve uzun yola çıkmadan önce mutlaka kontrol edilmelidir. Lastik üzerinde de yazılı olan, ideal basınç değerlerini aşağıdaki tablodan inceleyebilirsiniz.

Lastik basıncının çok yüksek olmasının da çok düşük olmasının da aracınıza ve sürüş kalitenize çeşitli zararları olduğunu bilmelisiniz. Düşük hava basınçlı lastikler kullanmanın tek bir mantıklı gerekçesi olabilir; kumlu zeminde güvenle ilerlemek.

Yüksek hava basıncının zararları:

  • Lastik yüzeyinin yol ile teması azaldığı için otomobilin yol tutuşu düşer.
  • Süspansiyon ve diğer bileşenler daha hızlı yıpranır.
  • Düşük seviyede su tahliyesi ve yüksek araç içi sesi ile birlikte sürüş konforu düşer.
  • Lastikler, bozuk yollarda ve ani yük değişimlerinde hasar almaya daha açık hale gelir.
  • Darbe sönümleme özelliği azalır.

Düşük hava basıncının zararları:

  • Düşük hava basıncı ile birlikte ıslak zeminde fren mesafesi uzar ve direnç azalır.
  • Direksiyon hakimiyetinde zorluk yaşanır.
  • Kötü yol tutuşu ile araç virajlarda daha çok kaymaya başlar.
  • Ani frenleme sonucu durma mesafesi artar.

Lastik Hava Basıncı Nasıl Kontrol Edilir?

lastik-hava-basinci
Lastikler devamlı olarak basınç kaybı yaşadığından ve sıcaklığın etkisiyle bu kayıp artabileceğinden hava basıncını düzenli olarak kontrol etmeniz gerekir. Hava basıncı adım adım şu şekilde kontrol ediliyor:

  1. Otomobil aksesuarları satan bir mağazadan basınç ölçer satın alın ya da servisteki basınç ölçeri kullanın.
  2. Lastik supaplarını çıkarın.
  3. Basınç ölçer ile lastik supaplarına baskı uygulayın.
  4. Göstergedeki basınç değerini tavsiye edilen değer ile karşılaştırın.
  5. Basınç seviyesi ideal düzeye gelene kadar lastikleri şişirin ya da havalarını indirir.
  6. Supap kapaklarını takın.

Kış Lastikleri Hangi Koşullarda Saklanmalı

  • 15-20 derece sıcaklıklarda, karanlık, serin ve kuru yerlerde naylon gibi torbalara sarılı bir şekilde saklanmalıdır.
  •  Radyatör gibi ısı kaynaklarından en az 1 metre uzaklıkta tutulmalıdır.
  • Jantlı kış lastikleri üst üste ve yatık şekilde, jantsız kış lastikleri ise dikey şekilde depolanmalıdır.

Kış Lastiği Seçerken Nelere Dikkat Edilmeli?

kis-lastigi-secerken-dikkat
  • Aracınızın üreticisinin önerdiği kış lastiği markasını ve tipini, belirtilen ölçü, yük ve hız sınıfına göre seçmelisiniz. Gerekli bilgiye yetkili servislerden ya da aracınızın kullanıcı el kitabından ulaşabilirsiniz.
  • Aracınızın üreticisi tarafından kış lastiği markası ve tipi belirtilmemişse kış lastiğini standart yaz lastiğinin ölçü, yük ve hız sınıfına göre seçmelisiniz.
    Takacağınız kış lastiğinin üretim ayını ve yılını kontrol etmelisiniz.
  • Sadece karda iyi sonuç veren kış lastiği, iyi bir kış lastiği değildir. En iyi kış lastiği, kışın kuru ve ıslak zeminde yaz lastiğine yakın sonuç veren, karda fren ve çekiş yönünden yeterli olandır.

    Kış Lastiği mi Kar Zinciri mi?
    kis-lastigi-kar-zinciri

Kış lastiği, havaların soğumaya başladığı, aşırı yağış, kar ve buzlanmanın görüldüğü aylarda aracın yola daha iyi tutunmasını, kaymadan ilerleyebilmesini sağlar. Kar zinciri ise aşırı kar yağışı olduğunda lastikle zemin arasında bir tutunma köprüsü kurarak kaymayı engeller. Ancak kış lastiği yerine bir kışı zincirle geçirmek doğru değildir. Çünkü zincir, uzun süreli kullanımda hem aracın alt kısmına hem de lastiklere zarar verir. Zincir, sadece aşırı kar yağışında kış lastiği ile birlikte kullanılması gereken bir güvenlik önlemidir.

Kış Lastiği ve Kar Lastiği Farklı Lastikler mi?

Dilimize İngilizceden çevirilen “kış lastiği” sözcüğü yanlış bir çeviri ile “kar lastiği” olarak da kullanılır. Ancak doğrusu kış lastiğidir. Çünkü sadece karda ilerlemek üzere üretilmiş bir lastik türü yoktur. Yağmurlu, buzlu, karlı, soğuk zeminde yol tutuşu sağlayan farklı ölçü ve tutunma kabiliyeti özelliğinde üretilen lastiklerin tamamına kış lastiği denir.

Kar Paleti Nedir?

Kar paleti, kış mevsiminin çok çetin geçtiği bölgelerde lastiği kaplayan bir koruyucudur. Bu koruyucu palet, mükemmel yol tutuşu sağlayarak aracın kaymasına engel olur. Kar zincirine alternatif ama ondan biraz daha pahalı bir malzemedir.

About Author

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir